Na Jasnej Górze w dniach 24-25 luty 2020 odbyło się 11. Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe „Jasnogórska Matka Kościoła”. Dwudniowe spotkanie naukowców z kraju i zagranicy wpisuje się w przygotowania do beatyfikacji kard. Stefana Wyszyńskiego i jest okazją do przypomnienia o jego Maryjnej duchowości.
To właśnie Prymas Wyszyński zabiegał o nadanie Maryi tytułu Matka Kościoła i o to, by nauka o Matce Najświętszej została włączona do soborowej Konstytucji o Kościele, gdyż to podkreśla godność Maryi i Jej czynną obecność w misterium Chrystusa i Kościoła.
Przełożony generalny Zakonu Paulinów, o. Arnold Chrapkowski przypomniał, że przekonanie przyszłego błogosławionego wynikało z jego polskich doświadczeń. – To właśnie on jako niezłomny Prymas Polski przez całe lata uczył nas miłości do Matki, która nigdy nie umiera. Sam wyznał to ponad pół wieku temu: wszystko postawiłem na Maryję i dodawał: Tą z Jasnej Góry”.
O. Andrzej Napiórkowski, kierownik katedry eklezjologii na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II podkreśla, że misterium Kościoła nie może być rozumiane bez mariologii, która jest nauką interdyscyplinarną. – Zawsze kiedy nauka o Kościele była słaba, słabła była również mariologia i maryjność czyli pobożność – zaznacza paulin i dodaje, że „osłabienie pobożności Maryjnej w danym kraju powoduje, że tamtejszy Kościół traci swoją uniwersalność i powszechność, bo nie ma Kościoła niemieckiego, włoskiego itd. Jest jeden Kościół katolicki”.
O. prof. Napiórkowski zauważa, że „w ciągu dwudziestu wieków istnienia Kościoła zawsze, kiedy mieliśmy słabą wiedzę albo niewłaściwą o Kościele, upadała też mariologia”. – To jest jak sprzężenie zwrotne, bo kiedy mieliśmy niepoprawną mariologię, czyli albo była za bardzo intelektualna, albo za bardzo emocjonalna, również sama nasza wiedza o Kościele, jego rozumienie było kiepskie – zaznacza. Przekonuje, że „mariologia potrzebuje eklezjologii, a eklezjologia domaga się mariologii”. – W ten dyptyk Kościoła i Maryi wpisuje się również pneumatologia, czyli nauka o Duchu Świętym. Kościół niekiedy jest za bardzo jurydyczny, instytucjonalny, to się dzieje kiedy brak w nim kobiecego ciepła, kiedy brak w nim obecności i działania Maryi. Wówczas zapominamy o Duchu Świętym i nie dajemy się Jemu prowadzić – podkreśla organizator konferencji.
Podczas konferencji głos zabiorą uczeni z Polski – Krakowa, Katowic, Warszawy, Lublina, Szczecina i Częstochowy, a także z Austrii i Watykanu. W sumie wygłoszonych zostanie ok.20 krótkich referatów. Rozważania i dyskusje dotyczyć będą m.in. obecności Maryi w Kościele, Jej duchowości i macierzyństwa, również w literaturze i sztuce, Maryjnej posługi paulinów, czy naśladowania Maryi w piśmiennictwie kard. Wyszyńskiego.
– Kiedy przygotowywaliśmy rok temu to sympozjum jeszcze nie wiedzieliśmy, że ten tytuł ‘Jasnogórska Matka Kościoła’ bardzo pięknie odda nam to, co się dzieje dzisiaj w Kościele – mówi o. Mariusz Tabulski, dyrektor Jasnogórskiego Instytutu Maryjnego. Wyjaśnia, że „chodzi o przygotowanie do beatyfikacji Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego, który zainicjował razem z biskupami w Polsce w 1963 r., a potem w 1964 r. miał radość przeżycia ogłoszenia Matki Bożej Matką Kościoła w czasie obrad soborowych, a po drugie, to właśnie dzisiaj, kiedy jest tyle wątpliwości, zamieszania wokół Kościoła, patrzymy na Maryję, a Ona nas uczy właściwej postawy, rozumienia Kościoła, Jego piękna i służenia Kościołowi w sposób konkretny, nie tylko teoretyczny”.
O. Tabulski podkreśla, że „refleksje na Jasnej Górze mają specyficzne odniesienie, także dlatego, że nie tylko rozważamy, ale jednocześnie jest tu doświadczenie spotkania i obecności z Maryją”.
Organizatorami sympozjum byli: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Jasnogórski Instytut Maryjny i Komitet Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk.
Izabela Tyras
Radio Jasna Góra
Referaty wygłoszone podczas Sympozjum:
„
Ks. prof. dr hab. Jacek Kempa, „Maryjność wobec tajemnicy odkupienia”
Ks. prof. dr hab. Krzysztof Kościelniak, „Mariologia bez Bogurodzicy? Matka Chrystusa w tradycji wschodnio-syriackiej…”
prof. dr hab. Rafał Leszczyński, „Matka Chrystusa w teologii ewangelicko-reformowanej”
prof. dr hab. Krzysztof Mielcarek, „Maryja w Kościele apostolskim w świetle pism Łukaszowych”
Ks. dr Józef Morawa, „Wielka Nowenna Milenijna a recepcja Vaticanum II w katolickim Kościele w Polsce”
dr Grzegorz Prus OSPPE, „Maryjna posługa paulinów jasnogórskich w okresie potrydenckim”
Ks. prof. dr hab. Piotr Szczur, „Ojcowie greccy o Maryi i jej roli w historii zbawienia”
Ks. dr hab. Damian Wąsek, „Mariologia między mitologią a teologią”
prof. dr hab. Agnieszka Czajkowska, „Macierzyństwo Maryi w literaturze polskiej. Matka polskiej literatury”
Ks. dr hab. Andrzej Draguła, „Wizerunki maryjne w epoce elektronicznej: transformacje i reinterpretacje”
dr hab. Stanisław Kozakiewicz OSPPE, „Błogosławiona, któraś uwierzyła… Wiara życia i wiara wiedzy”
dr Michał Legan OSPPE, „Tematyka jasnogórska na ekranie. Studium teologiczno-filmoznawcze”
prof. dr hab. Andrzej Napiórkowski, „Koncepcje Kościoła i ich wpływ na stan mariologii i maryjności”
Ks. dr Paweł Pielka, „Odpowiedź w Maryi. H.U. von Balthasar wobec rozdziału dogmatyki i duchowości”
dr Mariusz Tabulski OSPPE, „Maryja Matką Kościoła. Inspiracje formacji maryjnej w pismach Prymasa Wyszyńskiego”
mgr lic. Magdalena Żyła, „Maryjność motywem życia i konwersji A. von Speyr”
